وقتی تاندون شانه آسیب می بیند...
به گزارش وبلاگ بهسایا، روزنامه جام جم - پونه شیرازی: خیلی ها تصور می نمایند پارگی تاندون شانه از آن آسیب هایی است که بیشتر ورزشکاران حرفه ای را گرفتار می نماید، اما واقعیت آن است که این نوع آسیب، بیشتر افرادی را که زمینه ژنتیک آسیب های شانه را دارند و شغل شان به گونه ای است که مجبورند به طور مکرر دست شان را بالا نگه دارند و البته در سنین بین 40 تا 60 سالگی هستند، گرفتار می نماید.
به همین دلیل به همه کسانی که در ناحیه بالای بازو و سرشانه طی روز و به ویژه شب ها دچار درد و محدودیت حرکت دست ها به بالا و پشت هستند، توصیه می گردد به سرعت تحت آنالیز های ارتوپدی قرار بگیرند. آگاهی از علائم، روش های پیشگیری و درمان پارگی تاندون شانه، ما را بر آن داشت تا با دکتر مرتضی نخعی، جراح شانه و آرنج و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران به مصاحبه بنشینیم.
پارگی تاندون سرشانه اصولا در سن میانسالی به بعد بروز می یابد و علامت آن درد شانه است که به ویژه هنگام بالا بردن دست، این درد تشدید می گردد. تشخیص این بیماری بر اساس دریافت توضیح حال بیمار، معاینه کامل، انجام عکس ساده و در نهایت ام آر آی است.
شانه های آسیب پذیر
دکتر نخعی با تاکید بر این که همه افراد در سنین میانسالی و بالا در معرض هستند، اما یکسری عواملی احتمال آن را بیشتر می نماید، می گوید: سن بالا که معمولا از سنین 40 تا حداکثر 70 سالگی ایجاد می گردد، البته زمینه این مشکل از سنین پایین تر یعنی دهه سوم زندگی به تدریج شکل می گیرد. همچنین کار های بالای سر مثل نقاشی ساختمان، کار های تاسیساتی، بنایی و ورزش هایی مثل والیبال، بسکتبال، هندبال و شنای سنگین نیز می تواند خطر این آسیب را تشدید کند.
این متخصص می افزاید: در واقع بر اثر عوامل فوق، استخوان سر بازو به استخوان بالایی اش گیر می نماید و تاندون را پاره می نماید. ناگفته نماند که ژنتیک و وراثت نیز در بعضی خانواده ها این احتمال را بیشتر می نماید. حال با وجود این عوامل اگر شخصی دچار ضربه گردد یا زمین بخورد، احتمال پارگی تاندون شانه در وی زیاد خواهد بود.
توجه داشته باشید پارگی تاندون شانه، یک مشکل چند عاملی است. یعنی چند عامل در کنار هم منجر به بروز این نوع آسیب در فرد می شوند. ولی به ندرت افرادی هم داریم که مسئله ای از قبل ندارند و با ضربه سنگین، تاندون شان پاره می گردد.
تشخیص اولیه با عکس رادیوگرافی
اگر بیماری دچار درد های شانه است یعنی روز و شب درد دارد و شب ها بدتر است و روز وقتی دستش را بالا می آورد یا پشت می برد تشدید می گردد، ابتدا به پزشک عمومی و بعد به متخصص ارتوپد مراجعه کند.
دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران تاکید می نماید: پزشک ابتدا توضیح حال می گیرد سپس گردن و شانه بیمار را معاینه می نماید و اگر به آسیب تاندون شانه شک کند، عکس ساده می نویسد.
این متخصص می افزاید: گاهی یافته هایی در عکس ساده رادیوگرافی دیده می گردد که به وسیله ام آر آی امکان پذیر نیست؛ بنابراین به هیچ عنوان نباید ام آر آی را جایگزین عکس ساده رادیولوژی کرد. عکس رادیوگرافی مشخصاتی را به ما نشان می دهد که ام آر آی نشان نمی دهد ازجمله رسوب کلسیم است. رسوب کلسیم بیماری ای است که یک تکه کلسیم روی تاندون رسوب می نماید. ممکن است بعضی بیماران مقدار کمی پارگی تاندون داشته باشند، ولی درد شان ناشی از رسوب کلسیم باشد. همچنین آرتروز های شانه خفیف که در عکس ساده بهتر دیده می گردد.
از فیزیوتراپی تا جراحی شانه
به گفته دکتر نخعی، اگر پارگی تاندون سرشانه در اثر ضربه و به صورت حاد باشد به وسیله جراحی برای آن اقدام می گردد، ولی اگر پارگی حاد نباشد و بیمار هم ناتوان یا در سن بالا باشد، ابتدا با فیزیوتراپی درمان می گردد. اگر این روش جواب نداد نسبت به انجام جراحی اقدام خواهیم کرد.
وی یادآور شد:، ولی اگر سن بیمار پایین باشد و درد آن با فیزیوتراپی ساکت نگردد جراحی انجام می دهیم که این نوع جراحی دو روش دارد؛ در یک مدل تا حد ممکن تاندون را ترمیم می کنیم تا درد ساکت گردد. در روش دیگر، تعویض مفصل شانه انجام می گیرد و مفصل سر استخوان بازو برداشته می گردد و جایگزین فلزی به جای آن قرار می گیرد.
درد هایی که از شانه نیستند!
علامت اصلی پارگی تاندون شانه باعث درد طی روز و به ویژه شب ها می گردد. معمولا محل این درد، سرشانه و قسمت بالای بازو است و در نواحی دست، انگشتان و گردن منتشر می گردد.
این جراح شانه تاکید می نماید: این درد معمولا با دیسک و آرتروز گردن اشتباه گرفته می گردد. درد های شانه حداکثر محل شان سرشانه و بالای خارج بازوست، ولی درد گردن بالای قاعده گردن است؛ به علاوه درد گردن به صورت تیز و در طول یک رشته عصبی به دست منتشر می گردد. ولی درد شانه حالت گنگ و مبهم دارد و فقط به یک قسمت دست منتشر نمی گردد و هر دوی این درد ها تفاوت شان این است که درد گردن با حرکات گردن و شانه با حرکات شانه بد تر می گردد.
وی تاکید می نماید: اگر درد در شانه چپ باشد ممکن است ناشی از قلب هم باشد که در این صورت باید به متخصص قلب یا ارتوپد مراجعه گردد. درد دیگری هم داریم که با درد پارگی شانه اشتباه می گردد و ناشی از اسپاسم عضلات پشت کتف است. کسانی که طولانی مدت کار هایی انجام می دهند و کتف شان را در یک حالت نگه می دارند مثل منشی ها، دانشجویان، حسابدارها، خانم های خانه دار که مدت طولانی ظرف می شویند یا بچه بغل می نمایند یا شیر می دهند در معرض این درد ها هستند. این درد ها معمولا ابتدا خفیف است و اگر شدید تر گردد، می تواند به دست و گردن منتشر گردد که به سندرم درد میوفاشیال معروف است.
پیشگیری از پارگی تاندون شانه
- کسانی که در معرض پارگی تاندون هستند، نباید در سنین میانسالی و بالاتر، حرکات بالای سر انجام دهند.
- افرادی که علائم اولیه آسیب دیدگی را دارندبرای این که به پارگی تاندون نرسند ورزش های یوگا، شنای سنگین به خصوص کرال، والیبال و بسکتبال انجام ندهند تا به پارگی تاندون و جراحی منجر نگردد.
- برای کار های روزمره، محدودیتی برای آسیب دیدگان وجود ندارد.
- اگر بیمار کمی پارگی تاندون شانه داشته باشد توصیه می گردد یک سال بعد دوباره ام آر آی انجام دهد تا اگر بیماری پیشرفت کرد برای بیمار درمان مناسب اتخاذ گردد.