ملودی در جهان به خواب رفته است! - وبلاگ بهسایا

به گزارش وبلاگ بهسایا، شهرام توکلی ـ نوازنده ویلن و آهنگساز ـ درباره دلیل کمتر ساخته شدن ملودی های مجذوب کننده می گوید: هیچ جواب قاطعی برای این سوال نتوانسته ام پیدا کنم ولی با این حال یک دلیل عمده آن به مسائل اجتماعی برمی گردد؛ جامعه به سمتی رفته که بستری ندارد که موسیقیدان بخواهد با الهام گرفتن از فضای آن، آثاری خلق کند که تأثیرگذار باشد. گویی که تولید ملودی در جهان به نوعی دچار یک رخوت شده باشد.

شهرام توکلی ـ مدرس هارمونی، کنترپوآن و آهنگسازی ـ در گفت و گو با وبلاگ بهسایا درباره ارتباط فقر ملودی با آموزش موسیقی می گوید: خلق ملودی یک مسئله آموزشی نیست که مانند ریاضی یک فرمول داشته باشد و براساس آن پیش رفته و ملودی ای زیبا خلق کنیم. کتاب های زیادی درباره آهنگسازی نوشته شده است که اگر یک هنرجوی آهنگسازی ده ها کتاب را نیز بخواند در نهایت ممکن است که نتواند حتی یک ملودی گیرا و تأثیرگذار خلق کند.

او با طرح این پرسش که چه می شود ملودی اساتید قدیمی ما تا این حد به دل می نشیند ولی کسی که تحصیلکرده دانشگاه است و کتاب های زیادی هم در این رابطه خوانده، از خلق یک ملودی تأثیرگذار عاجز است؟ بیان می کند: بحث خلاقیت و خلق ملودی اصلا آموزش پذیر نیست. آن چیزی که دانشگاه می تواند به هنرجویان آموزش دهد، تکنیک است. درواقع تکنیک های آهنگسازی را می توان به هنرجویان آموزش داد ولی بحث خلق ملودی یک استعداد خدادادی است که یک نفر دارد و یک نفر ندارد.

این هنرمند همچنین درباره ارتباط فقر ملودی و تکرار آثار قدیمی می گوید: امروزه بازسازی آثار قدما خیلی متداول شده است که این حجم زیاد از بازخوانی آثار قدیمی نشان دهنده فقر ملودی است؛ یعنی ملودی های قدیمی آن قدر گیرا بوده اند که خیلی از خواننده ها ملودی های قدیمی را به تنظیم کننده ها سپرده و با اعمال یک تنظیم امروزی روی کار، آنها را بازخوانی می کنند.

از او سوال می کنیم که چرا امروزه در بین آهنگسازان ایرانی خلق ملودیِ گیرا کم شده است؟ پاسخ می دهد: کم شدن ملودیِ گیرا، تنها مختص ایران نیست بلکه در تمام جهان این افت وجود دارد و ملودی های آنچنان شاخص و گیرایی چون گذشته ساخته نمی شود. دهه 40 و 50 ایران، اوج شکوفایی هنر است، البته که در آن برهه تمام جهان به همین گونه بود و تمام هنرها نه تنها موسیقی در اوج خودشان بودند. ولی از آن زمان به بعد همه چیز سیری نزولی داشته است.

این هنرمند در راستای صحبت های خود خاطره هایی از پرویز یاحقی و احمد شاملو نقل کرده و می گوید: به یاد دارم پرویز یاحقی نوشته بود که در دوره ای ملودی به طور خودجوش از من فوران می کرد بدون اینکه هیچ تلاشی برای آن داشته باشم ولی بعدها که خیلی مشغول کار نبودم، هر چقدر تلاش می کردم نمی توانستم حتی یک ملودی خلق کنم.

او ادامه می دهد: و یا به قول شاملو که می گفت گاهی در یک مهمانی نشسته ام و به یک باره شعر در می زند، محل را ترک می کنم یا اگر مجبور باشم در مهمانی بمانم به یک اتاق می روم و آن چیزی را که باید بنویسم خلق می کنم، روی کاغذ می آورم و زمانی که خیالم راحت شد، بیرون می آیم.

همچنین این مسئله را با او مطرح می کنیم که برخی از اساتید دانشگاهی معتقد هستند متدهای تدریس در دانشگاه ها به روز نمی شود؛ توضیح می دهد: متدهای تدریس قدیمی نیستند؛ زیرا در دانشگاه تدریس می کنم و شاهد هستم که منابع به روز می شوند و اساتید از کتاب های جدیدی که منتشر می شود پیروی کرده و اطلاعات خود را به روز می کنند.