10 علت مهم که چرا همواره از دست درد شکایت دارید
به گزارش وبلاگ بهسایا، دست انسان ساختار پیچیده و ظریفی داشته و از 27 استخوان تشکیل شده است. عضلات و مفاصل دست امکان انجام حرکات قوی، دقیق و ماهرانه را فراهم می نمایند، اما در برابر صدمه و جراحت آسیب پذیر هستند. دلایل مختلفی وجود دارند که می توانند باعث دست درد شوند. منشأ درد دست می تواند به قسمت های مختلف اسکلت بدن شامل استخوان ها، مفاصل، بافت همبند، تاندون ها و اعصاب مربوط باشد. التهاب، آسیب دیدگی اعصاب، آسیب ناشی از حرکات تکراری، پیچ خوردگی ها، شکستگی ها و برخی بیماری های مزمن می توانند به دست درد منجر شوند.
بسیاری از بیماری هایی که باعث درد دست می شوند، قابل درمان هستند. بسته به علت دست درد، ممکن است از داروها، تمرینات ورزشی یا تغییر شیوه زندگی برای درمان استفاده گردد. با ما در این مقاله از وبلاگ بهسایا مگ همراه باشید تا درباره دست درد و علل بروز آن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
چه عواملی در بروز دست درد نقش دارند؟
مهم ترین عواملی که می توانند باعث دست درد شوند در ادامه آورده شده اند.
1. آرتریت
آرتریت (التهاب یک یا چند مفصل)، مهم ترین علت دست درد محسوب می گردد. این بیماری می تواند در هر نقطه از بدن رخ دهد؛ اما معمولا دست و مچ دست را درگیر می نماید. بیش از 100 نوع آرتریت مختلف وجود دارد که شایع ترین آن ها آرتروز و روماتیسم هستند.
در بیشتر مواقع، آرتروز در افراد سالمند مشاهده می گردد. غضروف مفصلی، یک بافت لغزنده است که انتهای استخوان ها را می پوشاند و به مفاصل اجازه می دهد تا به راحتی حرکت نمایند. با افزایش سن، این غضروف آغاز به تخریب نموده و درنتیجه درد ظاهر می گردد.
روماتیسم، یک بیماری مزمن است که می تواند قسمت های زیادی از بدن را درگیر کند. این بیماری باعث التهاب مفاصل و درد و سفتی آن ها می گردد. غالبا روماتیسم از دست یا پا آغاز شده و مفاصل مشابه را در هر 2 سمت بدن تحت تأثیر قرار می دهد.
علائم آرتریت
- درد مبهم یا سوزشی در مفاصل انگشتان یا مچ دست
- احساس درد بعد از استفاده بیش از حد از دست (مانند گرفتن اجسام سنگین یا انجام حرکات تکراری)
- درد و سفتی مفاصل که معمولا صبح ها احساس می گردد
- تورم در اطراف مفاصل
- تغییر مفاصل اطراف انگشت شست
- احساس گرما در محل مفصل آسیب دیده به علت وجود التهاب
- احساس ساییدگی در اطراف مفاصل انگشتان دست
برای درمان آرتریت از روش های زیر استفاده می گردد.
- دارودرمانی به منظور کاهش درد و تورم
- تزریق داروهای ضد درد یا داروهای استروئیدی (کورتون)
- آتل بندی مفاصل در زمان هایی که از آن ها زیاد استفاده می گردد
- جراحی
- کاردرمانی و فیزیوتراپی
2. سندرم تونل کارپال
بین رباط و استخوان هایی که در مچ دست قرار دارند، یک فضایی وجود دارد که به آن تونل کارپال می گویند. عصب میانی (عصبی که از ساعد به کف دست می رود) و تاندون هایی که مسؤول حرکت دادن انگشتان هستند، از میان این تونل عبور می نمایند.
سندرم تونل کارپال (Carpal Tunnel Syndrome) زمانی اتفاق می افتد که تونل کارپال تنگ شده و در نتیجه عصب میانی تحت فشار قرار می گیرد. التهاب یا هر چیزی که باعث تورم در این ناحیه گردد، می تواند به تنگ شدن تونل کارپال منجر گردد. این سندرم در بین زنان خانه دار، تایپیست ها، نجارها و تعمیرکارها بسیار شایع است.
علائم سندرم تونل کارپال به تدریج آغاز شده و شدت آن می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. علائم این بیماری شامل سوزش، سوزن سوزن شدن یا بی حسی کف دست و انگشتان است. غالبا درد در اطراف انگشت شست، انگشت اشاره و انگشت وسط احساس می گردد. از سایر علائم سندرم تونل کارپال می توان به نمونه های زیر اشاره نمود.
- متورم به نظر رسیدن انگشتان حتی در صورتی که تورمی وجود نداشته باشد.
- درد در طول شب
- درد و سفتی دست یا مچ دست در هنگام صبح
- کاهش توانایی بیمار برای گرفتن اجسام
- کاهش توانایی تشخیص گرما و سرما به یاری انگشتان دست
- از بین رفتن عضلات در قسمت پایین انگشت شست (موارد شدید)
رایج ترین روش ها برای درمان سندرم تونل کارپال
- آتل بندی
- اجتناب از انجام فعالیت هایی که باعث تشدید علائم می شوند.
- استفاده از کمپرس سرد
- مصرف داروهای ضد درد که بدون نسخه می توان آن ها را تهیه کرد.
- مصرف استروئیدهای خوراکی
- تزریق داروهای ضد درد یا داروهای استروئیدی
- ورزش و تمرینات کششی
- طب سوزنی
- جراحی
3. تنوسینویت دکورون
تنوسینویت دکورون (De Quervains Tenosynovitis)، یک بیماری دردناک است که تاندون های اطراف انگشت شست را تحت تأثیر قرار می دهد. تورم 2 تاندون انتهای انگشت شست باعث می گردد که ناحیه اطراف تاندون ها ملتهب گردد. این التهاب بر اعصاب مجاور فشار وارد نموده و باعث درد و بی حسی انگشت شست می گردد.
سایر علائم تنوسینویت دکورون
- تورم در انتهای انگشت شست
- مشکل در گرفتن اجسام
درمان تنوسینویت دکورون
- آتل بندی
- استفاده از کمپرس سرد
- مصرف مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا آسپرین
- فیزیوتراپی یا کاردرمانی
- جراحی
- تزریق استروئید به محل مورد نظر
4. کیست گانگلیون
کیست گانگلیون (Ganglion Cyst)، یک توده نرم است که معمولا به شکل یک برآمدگی بزرگ در پشت مچ دست ظاهر می گردد. این کیست می تواند در مقدار های مختلف در زیر مچ دست، مفصل انتهایی انگشت یا قاعده انگشت هم ایجاد گردد. معمولا وجود کیست گانگلیون در دست و مچ دست دردناک نیست؛ اما می تواند ناخوشایند و آزاردهنده باشد.
کیست های گانگلیون پر از مایع بوده و به سرعت ظاهر یا ناپدید می شوند یا مقدار آن ها تغییر می نماید. اگر کیست گانگلیون به حدی بزرگ گردد که روی اعصاب مجاور فشار بیاورد، ممکن است علائمی مانند درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی دست را تجربه کنید.
غالبا کیست گانگلیون بدون درمان خاصی برطرف می گردد. استراحت و آتل بندی می تواند مقدار کیست را کاهش داده و به درمان آن یاری کند. اگر کیست باعث دست درد گردد، پزشک می تواند مایع داخل کیست را تخلیه نموده یا آن را به طور کامل خارج کند.
5. لوپوس
لوپوس، یک بیماری خودایمنی است؛ به این معنی که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به سلول های سالم حمله نموده و به بافت سالم آسیب می رساند. معمولا درد و سفتی مفاصل اولین علائم لوپوس هستند. هنگامی که لوپوس شعله ور می گردد، التهاب سراسر بدن را فرا می گیرد. این التهاب باعث ضخیم شدن لایه نازک اطراف مفاصل می گردد. درنتیجه، دچار دست درد شده و در دست ها و پا های خود درد و تورم را تجربه می کنید. لوپوس علائم دیگری هم ایجاد می نماید که شامل زیر می شوند؛
- درد عضلانی
- تب
- بثورات قرمز که اغلب روی صورت ایجاد می شوند
- ریزش مو
- درد هنگام تنفس عمیق
- خستگی
- تورم پاها یا نواحی اطراف چشم
هیچ درمانی برای لوپوس وجود ندارد؛ اما می توان علائم این بیماری را کنترل کرد. شما می توانید برای کاهش سفتی و درد دست روش های زیر را امتحان کنید.
- کمپرس گرم یا سرد
- داروهای ضد درد بدون نسخه
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن
- فیزیوتراپی یا کاردرمانی
- استراحت دادن به مفاصل دردناک و اجتناب از فعالیت هایی که باعث دست درد می شوند.
6. نقرس
نقرس، یک نوع آرتریت است. این بیماری بسیار دردناک بوده و می تواند هر فردی را تحت تأثیر قرار دهد. افراد مبتلا به نقرس به طور ناگهانی حملات شدیدی از درد را در مفاصل خود تجربه می نمایند. در بیشتر موارد، بیماری نقرس مفصل انگشت شست را تحت تأثیر قرار می دهد؛ اما می تواند در هر جایی از پا، زانو، دست و مچ دست هم ایجاد گردد.
اگر نقرس دست یا مچ دست شما را درگیر کند، دچار دست درد شده و علائمی مانند سوزش، قرمزی و حساسیت به لمس را تجربه خواهید کرد. معمولا نقرس خواب افراد را مختل نموده و شب ها آن ها را بیدار نگه می دارد. در صورت ابتلا به نقرس ممکن است احساس کنید دستتان آتش گرفته و وزن ملحفه هم برای شما غیرقابل تحمل باشد.
چند نوع دارو برای درمان حملات دردناک نقرس وجود دارد، از جمله داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی و کلشی سین (Colchicine). بعلاوه داروهایی وجود دارند که به جلوگیری از حملات در آینده یاری می نمایند.
7. نوروپاتی محیطی
نوروپاتی محیطی شرایطی است که باعث بی حسی، درد و ضعف دست و پا می گردد. نوروپاتی محیطی هنگامی دست های شما را تحت تأثیر قرار می دهد که اعصاب محیطی آسیب ببینند. به اعصابی که بیرون از مغز و نخاع قرار دارند، اعصاب محیطی می گویند. این اعصاب بعد از خروج از مغز و نخاع به عضلات، پوست و اندام های حسی می فرایند. عوامل متعددی وجود دارند که می توانند باعث آسیب اعصاب محیطی شوند، از جمله دیابت و عفونت ها.
نوروپاتی محیطی می تواند روی یک عصب یا تعداد زیادی از اعصاب مختلف در سراسر بدن تأثیر بگذارد. دست و مچ دست دارای انواع مختلفی از اعصاب هستند، از جمله اعصاب حسی که چیزهای مانند لمس، دما و درد را احساس می نمایند و اعصاب حرکتی که حرکت عضلات را کنترل می نمایند. نوع و محل درد بستگی به این دارد که کدام اعصاب تحت تأثیر قرار بگیرند.
علائم شایع نوروپاتی محیطی
- بی حسی و سوزن سوزن شدن پا یا دست که به تدریج ظاهر می گردد.
- درد شدید، ضربان دار یا سوزشی در دست یا پا
- ضعف یا فلج عضلانی
- عدم هماهنگی بین اعضای بدن و زمین خوردن
روش های مؤثر در درمان نوروپاتی محیطی
- داروهایی که به وسیله پزشک برای کاهش درد تجویز می شوند.
- داروهای مسکن بدون نسخه
- داروهای ضد تشنج
- داروهای ضد افسردگی
8. پدیده رینود
پدیده رینود (Raynauds Phenomenon) که به بیماری رینود هم معروف است، باعث می گردد که نواحی خاصی از بدن (به ویژه انگشتان دست و پا) در زمان مواجهه با استرس یا هوای سرد بی حس و سرد شوند.
هنگامی که در معرض سرما قرار می گیرید، طبیعی است که جریان خون پوست کاهش یابد تا دمای بدن حفظ گردد. این کار با تنگ شدن عروق خونی انجام می گردد. در افراد مبتلا به رینود، واکنش بدن در برابر سرما یا استرس شدیدتر است. درنتیجه، عروق خونی دست بسیار سریع تر و محکم تر از حالت طبیعی تنگ می شوند. علائم حمله رینود در زیر آورده شده اند؛
- سرد شدن انگشتان دست و پا
- تغییر رنگ انگشتان دست و پا (قرمز، سفید یا آبی)
- بی حسی یا احساس سوزن سوزن شدن
- زخم و آسیب دیدگی بافت (در موارد شدید)
معمولا رینود اولیه به حدی خفیف است که احتیاجی به درمان ندارد. اما رینود ثانویه که از سایر بیماری ها ناشی می گردد می تواند شدیدتر بوده و حتی به جراحی احتیاج داشته باشد.
هدف از درمان، جلوگیری از حملات بیشتر و کاهش احتمال آسیب تماشا بافت است. این موضوع در درجه اول به معنای گرم نگه داشتن دست ها و پاها در هوای سرد با استفاده از دستکش، جوراب، چکمه و بخاری است.
9. انگشت ماشه ای
استنوزیس تنوسینوویت (Stenosing Tenosynovitis) یا انگشت ماشه ای، زمانی رخ می دهد که انگشت یا شست شما در حالت خمیده گیر می نماید. تاندون های خم نماینده انگشت از یک تونل به نام غلاف تاندون عبور می نمایند. اگر این تونل متورم گردد، هنگام خم کردن انگشت احساس گرفتگی ایجاد می گردد. در حالات شدید، انگشت در حالت خم شده به جای مانده و شما قادر به صاف کردن آن نیستید.
اگر به انگشت ماشه ای مبتلا شوید، ممکن است برآمدگی و گرما را در بالای کف دست خود (در قاعده انگشت یا جایی که غلاف تاندون واقع شده است) احساس کنید.
سایر علائم
- احساس ضربه ناگهانی هنگام خم کردن و صاف کردن انگشت
- گیر کردن یک یا چند انگشت در حالت خمیده
- سفتی و ناتوانی در صاف کردن انگشت در هنگام صبح
- درد شدید در قسمت پایین انگشت
درمان های رایج برای انگشت ماشه ای
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی
- تزریق استروئید به غلاف تاندون
- جراحی برای رهاسازی غلاف تاندون
10. آسیب دیدگی دست
آسیب تماشا دست بسیار شایع بوده و یکی از مهم ترین دلایل دست درد محسوب می گردد. ساختار پیچیده دست ظریف و آسیب پذیر است. دستان شما دائما در معرض خطر قرار دارند. آسیب دیدگی دست در هنگام ورزش کردن، ساختمان سازی و زمین خوردن بسیار رایج است.
هر دست 27 استخوان دارد که امکان شکستن آن ها در حوادث مختلف وجود دارد. در صورت درمان نامناسب، شکستن دست به طور دائمی ساختار این عضو مهم را تضعیف نموده و تغییر می دهد. علاوه بر استخوان ها، عضلاتی هم در دست وجود دارند که می توانند دچار آسیب شوند.
اگر ضربه ای به دست شما وارد شد، حتما به پزشک مراجعه کنید تا با استفاده از تصویربرداری با اشعه ایکس معین گردد که آیا دستتان شکسته است یا خیر. فیزیوتراپی یا کاردرمانی جزء اساسی درمان هرگونه آسیب دیدگی دست محسوب می گردد. درمان شکستگی و پیچ خوردگی دست بسته به نوع و محل آسیب فرق دارد. در موارد شدید، ممکن است برای جلوگیری از آسیب طولانی مدت، به جراحی احتیاج باشد.
کلام پایانی
دلایل زیادی وجود دارند که باعث دست درد می شوند. این دلایل از آسیب دیدگی دست در هنگام ورزش کردن یا زمین خوردن تا بیماری های مزمنی مثل آرتروز و روماتیسم متغیر هستند. در بیشتر موارد، استفاده از کمپرس سرد، مصرف داروهای ضد درد، فیزیوتراپی و کاردرمانی به کاهش درد دست یاری می نمایند. اگر درد شدید و غیرقابل تحمل است، به طور مداوم وجود دارد یا به درمان های خانگی پاسخ نمی دهد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
این مطلب فقط جنبه آموزش و اطلاع رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید. برای اطلاعات بیشتر بیانیه برطرف مسؤولیت وبلاگ بهسایا مگ را بخوانید.
منبع: healthline
منبع: دیجیکالا مگ